محقق : الهام دیانتی – مامایی 87
ساختمان و فرم های مختلف ALS
آنزیم آلدولاز جزو طبقه لیازها می باشد و عمل آنزیم قابل برگشت است . دو نوع آلدولاز داریم : آلدولاز A که در ماهیچه موجود است و آلدولاز B که فقط در کبد می باشد . در سرم طبیعی و نرمال ، آلدولاز A حداکثر می باشد و در نوزادان مقدار جزئی از آلدولاز B موجود می باشد .
مکانیسم عمل و نقش ALS
آنزیم آلدولاز فروکتوز 1 ، 6 بیس فسفات را به دو تریوز به نام های گلیسر آآلهید 3 – فسفات و دی هیدروکسی استون فسفات تبدیل می کند .
علل و اثرات افزایش ALS
در بیماران مبتلا به سرطان پستان و پروستات ، بیماری های عضلات استخوانی ، دیسترو فی پیش رونده عضلانی ، التهاب عضلانی ( درماتومیوزیس – تریشینوز ) و افراد مبتلا به آنمی مگالوبلاستیک میزان این آنزیم در سرم بالا رود .
علل و اثرات کاهش ALS
کاهش سن ، کاهش اکسیژن شریانی و کاهش فریتین سرم این آنزیم کاهش می یابد . ( پس در بیماران با فریتین بالا آهن کبد به حد اشباع می رسد که باعث رسوب آهن در کبد می شود . )
روش اندازه گیری
اندازه گیری آلدولاز به روشهای آنزیمی و کلریمتری است که اساس روش کلریمتری مبتنی بر اندازه گیری تریوز فسفات حاصله به استال تبدیل و اندازه گیری می شود .
واکنش های زیر توسط آنزیم آلدولاز TPI انجام می شود .
گلیسر آلدهید فسفات + دی هیدروکسی استون فسفات فروکتوز دی فسفات
دی هیدروکسی استون فسفات گلیسر آلدهید فسفات
شرایط قلیایی بودن جسم اخیر را به هیروکسی پیروویک آلدهید بدل می کند و هیدرازون تولید می شود که محیط رنگ قرمز مایل به بنفش می شود حداکثر جذب نوری آن در 560 نانومتر می باشد . در بیماری های عضلانی میزان آلدولاز طبق منحنی 10 برابر میزان طبیعی ( در سرم ) است .
ساختمان و فرم های مختلف CK
CK با وزن مولکولی 50000 دالتون از 3 ایزو آنزیم اصلی که هر یک متشکل از 2 زنجیره پلی پیتیدی M و B می باشد ، تشکیل شده است و از ترکیب آنها 3 ایزومر متفاوت به فرمولهای BB و MB و MM پدید آمده است . فعالیت CK تام سرم در حالت طبیعی عمدتا از نوع CK3 یا MM بوده که بیشتر در عضلات متمرکز ست .
مکانیسم عمل و نقش CK
سریعترین راه برای تجدید ATP در تارهای عضلانی از طریق واکنشی است که CK آن را کاتالیز می کند . در حالت استراحت ، کراتین با ATP حاصل از متابولیسم مواد غذایی CREATINE – P را در عضله ایجاد می کند .
ATP + CERATINE ADP + CERATINE – P
کراتین در متابولیسم عضلات اهمیت دارد . و انرژی ذخیرهای را از طریق سنتز فسفو کراتین فراهم می کند که این سنتز در کلیه مخاط روده کوچک پانکراس و احتمالاٌ در کبد انجام می گیرد میزان کراتین اثر مهار کننده بر ترانس آمینیداز دارد و مقدارکراتین متناسب با توده عضلانی بدن است .
علل و اثرات افزایش CK
مقادیر بالای CK در نکروز حاد میو کارد ، آتروفی حاد عضلات مخطط ، دیستروفی عضلانی ، سوختگی و میو پاتی الکلی دیده می شود . همچنین در فعالیت های شدید بدنی ، ورزش ، صرع و اعمال جراحی مقدار CK بالامی رود . افزایش آن در هیپو پاراتیروئید یسم و DILIRUM + TREMENS بیانگر اختلالات عضلانی است .
علل و اثرات کاهش CK
افزایش کمتر ck در بیماران مبتلا به آنفارکتوس مغز ، زایمان ، اواخر دوران بارداری ، تشنجات کودکان و شوک الکتریکی مشاهده شده است .
روش اندازه گیری
برای تعیین فعالیت آنزیم کراتین کیناز روشهای adp and gilrarye ، nutall ، oliver و hughes مطرح شده است که روش hughes متداولترین آنهاست در این روش رنگ حاصل از ترکیب کراتین آلفانتول و دی استیل کراتین کیناز را اندازه گیری می کنند ( طبق واکنشهای زیر )
ATP + CERATINE ADP + CERATINE – P
کمپلکس رنگی دی استیل + آلفانتول + کراتین
این واکنش با محلول پارا هیدروکسی بنزئات متوقف می شود در مقایسه با استاندارد در طول موج 540 – 500 نانومتر اندازه گیری کرد میزان طبیعی فعالیت آنزیم در سرم بر حسب siqwa u/ml از صفر تا 12 می باشد که در مرز بیماری border line 20-12 و در موقع بیماری بالاتر از 20 است.
منابع
بیوشیمی بالینی دیوید سن
بیوشیمی بالینی/ ترجمه محمد نوروزی – وحید خلج
بیوشیمی با تفسیر در پزشکی تآلیف محمود دوستی
بیوشیمی برای پرستار / دکتر مرتضی زمانی
بیوشیمی برای دانشجویان علوم آزمایشگاهی / دکتر حسن محمدیها
فیزیولوژی گایتون / دکتر فرخ شادان
اینترنت
ساختمان و فرم های مختلف ALS
آنزیم آلدولاز جزو طبقه لیازها می باشد و عمل آنزیم قابل برگشت است . دو نوع آلدولاز داریم : آلدولاز A که در ماهیچه موجود است و آلدولاز B که فقط در کبد می باشد . در سرم طبیعی و نرمال ، آلدولاز A حداکثر می باشد و در نوزادان مقدار جزئی از آلدولاز B موجود می باشد .
مکانیسم عمل و نقش ALS
آنزیم آلدولاز فروکتوز 1 ، 6 بیس فسفات را به دو تریوز به نام های گلیسر آآلهید 3 – فسفات و دی هیدروکسی استون فسفات تبدیل می کند .
علل و اثرات افزایش ALS
در بیماران مبتلا به سرطان پستان و پروستات ، بیماری های عضلات استخوانی ، دیسترو فی پیش رونده عضلانی ، التهاب عضلانی ( درماتومیوزیس – تریشینوز ) و افراد مبتلا به آنمی مگالوبلاستیک میزان این آنزیم در سرم بالا رود .
علل و اثرات کاهش ALS
کاهش سن ، کاهش اکسیژن شریانی و کاهش فریتین سرم این آنزیم کاهش می یابد . ( پس در بیماران با فریتین بالا آهن کبد به حد اشباع می رسد که باعث رسوب آهن در کبد می شود . )
روش اندازه گیری
اندازه گیری آلدولاز به روشهای آنزیمی و کلریمتری است که اساس روش کلریمتری مبتنی بر اندازه گیری تریوز فسفات حاصله به استال تبدیل و اندازه گیری می شود .
واکنش های زیر توسط آنزیم آلدولاز TPI انجام می شود .
گلیسر آلدهید فسفات + دی هیدروکسی استون فسفات فروکتوز دی فسفات
دی هیدروکسی استون فسفات گلیسر آلدهید فسفات
شرایط قلیایی بودن جسم اخیر را به هیروکسی پیروویک آلدهید بدل می کند و هیدرازون تولید می شود که محیط رنگ قرمز مایل به بنفش می شود حداکثر جذب نوری آن در 560 نانومتر می باشد . در بیماری های عضلانی میزان آلدولاز طبق منحنی 10 برابر میزان طبیعی ( در سرم ) است .
ساختمان و فرم های مختلف CK
CK با وزن مولکولی 50000 دالتون از 3 ایزو آنزیم اصلی که هر یک متشکل از 2 زنجیره پلی پیتیدی M و B می باشد ، تشکیل شده است و از ترکیب آنها 3 ایزومر متفاوت به فرمولهای BB و MB و MM پدید آمده است . فعالیت CK تام سرم در حالت طبیعی عمدتا از نوع CK3 یا MM بوده که بیشتر در عضلات متمرکز ست .
مکانیسم عمل و نقش CK
سریعترین راه برای تجدید ATP در تارهای عضلانی از طریق واکنشی است که CK آن را کاتالیز می کند . در حالت استراحت ، کراتین با ATP حاصل از متابولیسم مواد غذایی CREATINE – P را در عضله ایجاد می کند .
ATP + CERATINE ADP + CERATINE – P
کراتین در متابولیسم عضلات اهمیت دارد . و انرژی ذخیرهای را از طریق سنتز فسفو کراتین فراهم می کند که این سنتز در کلیه مخاط روده کوچک پانکراس و احتمالاٌ در کبد انجام می گیرد میزان کراتین اثر مهار کننده بر ترانس آمینیداز دارد و مقدارکراتین متناسب با توده عضلانی بدن است .
علل و اثرات افزایش CK
مقادیر بالای CK در نکروز حاد میو کارد ، آتروفی حاد عضلات مخطط ، دیستروفی عضلانی ، سوختگی و میو پاتی الکلی دیده می شود . همچنین در فعالیت های شدید بدنی ، ورزش ، صرع و اعمال جراحی مقدار CK بالامی رود . افزایش آن در هیپو پاراتیروئید یسم و DILIRUM + TREMENS بیانگر اختلالات عضلانی است .
علل و اثرات کاهش CK
افزایش کمتر ck در بیماران مبتلا به آنفارکتوس مغز ، زایمان ، اواخر دوران بارداری ، تشنجات کودکان و شوک الکتریکی مشاهده شده است .
روش اندازه گیری
برای تعیین فعالیت آنزیم کراتین کیناز روشهای adp and gilrarye ، nutall ، oliver و hughes مطرح شده است که روش hughes متداولترین آنهاست در این روش رنگ حاصل از ترکیب کراتین آلفانتول و دی استیل کراتین کیناز را اندازه گیری می کنند ( طبق واکنشهای زیر )
ATP + CERATINE ADP + CERATINE – P
کمپلکس رنگی دی استیل + آلفانتول + کراتین
این واکنش با محلول پارا هیدروکسی بنزئات متوقف می شود در مقایسه با استاندارد در طول موج 540 – 500 نانومتر اندازه گیری کرد میزان طبیعی فعالیت آنزیم در سرم بر حسب siqwa u/ml از صفر تا 12 می باشد که در مرز بیماری border line 20-12 و در موقع بیماری بالاتر از 20 است.
منابع
بیوشیمی بالینی دیوید سن
بیوشیمی بالینی/ ترجمه محمد نوروزی – وحید خلج
بیوشیمی با تفسیر در پزشکی تآلیف محمود دوستی
بیوشیمی برای پرستار / دکتر مرتضی زمانی
بیوشیمی برای دانشجویان علوم آزمایشگاهی / دکتر حسن محمدیها
فیزیولوژی گایتون / دکتر فرخ شادان
اینترنت
