دزآزما

ضمن تشکر از دانشجویان گرامی،تقاضا دارم به موارد ذیل توجه فرمایید:

1. فایل Word و فایل Powerpoint را به ایمیل hadyansary@yahoo.com ارسال فرمائید.
2. در بخش نظرات، زمان پیشنهادی برای ارائه تحقیق خود را اعلام فرمائید.

سخنرانی ها در فاصله زمانی 92/2/7 تا  92/3/7 تنظیم خواهد شد.

موفق باشید.

دکتر هادی انصاری هادی پور

تصاویر تومورهای رتینوبلاستوما در چشم، قبل و پس از شیمی درمانی

معصومه حقیقی علوم آزمایشگاهی نا پیوسته

خلاصه تحقیق

چشم , یکی از اعضا مهم وا صلی بدن انسان است که از بخشهای مختلفی تشکیل شده است که شامل :

1)      اربیت ← حفره کاسه چشم است

2)      کره چشم

3)      ملتحمه چشم  : الف ) ملتحمه پلکی   ب) ملتحمه بولبار. غدد اشکی هم در این قسمت هستند.

4)      کپسول تنون : یک غشا فیبروز است که کره چشم را از لیمبوس تا عصب اپتیک می پو شاند .

5)      صلبیه : قسمت سفید و متراکم چشم است .

6)      قرنیه : یک بافت شفاف در قسمت قدامی صلبیه است .

7)      یووه آ : از عنبیه تا مشیمیه تشکیل شده است . لایه عروق میانی چشم است .

8)      عدسی : یک ساختمان محدب , بدون عروق و کاملا شفاف که در پشت عنبیه قرار دارد .

9)      شبکیه : یک صفحه نازک , نیمه شفاف و چند لایه  از بافت عصبی است که سطوح داخلی 3 / 2 خلفی دیواره کره چشم را می پوشاند .

لایه های تشکیل دهنده شبکیه از خارج به داخل:

1. اپیتلیوم پیگمانته رتین   
2. لایه گیرنده های نوری (شامل سلولهای استوانه ای و مخروطی )
3. غشا محدود کننده خارجی
4. لایه هسته دار خارجی (حاوی هسته های سلولهای گیرنده نوری )
5. لایه شبکیه خارجی (حاوی اتصالات سلولهای دو قطبی و افقی با گیرنده های نوری )
6. لایه هسته دار داخلی (حاوی هسته های سلولهای دو قطبی )
7. لایه  شبکیه داخلی ( حاوی اتصالات سلولهای گانگلیونی با سلولهای دو قطبی )
8. لایه سلولهای گانگلیونی
9. لایه رشته های عصبی ( حاوی آ کسون های سلولهای گانگلیونی که بسوی عصب بینایی می روند.)
10. غشا محدود کننده داخلی 
11. زجاجیه
12. عضلات چشمی 

 سرطان چیست ؟

سرطان بیماریی است که افراد را بدون توجه به نژاد , جنس , وضعیت اقتصادی – اجتماعی و  فرهنگی  مبتلا می کند . با این حال برخی از سرطان ها در سنین , نژاد و گروه های جنسی خاصی بیشتر شیوع دارد . سرطان نتیجه پیدا شدن میتوز در یک سلول سوماتیک است که باعث تکثیر بی رویه سلوله می شود . عواملی که بعنوان سرطانزا شناخته شده اند در واقع عوامل جهش زا هستند . مجموعه ای از جهش های خاص همسو باید در یک سلول اتفاق بیافتد تا آن سلول دچار سرطان شود .

مجموعه ای از جهش های متفاوتی که تا کنون در مورد تومورهای مختلف , شناسایی شده اند .

یکی از اعضای اصلی بدن، چشم است و سرطان یکی از درگیریهای اساسی این عضو است . رتینو بلاستوما یک نئوپلاسم نادر جنینی با منشا شبکیه است . از بخشهای رده زاینده و سوماتیک در هر دو آلل RB1 ایجاد می شود. پروتئین رتینو بلاستوما یک پروتئین مهارکننده تومور است  که مربوط به کروموزوم  13 می باشد . شایعترین زمان ابتلا در کودکی است که در واقع اعصاب بنیادی درگیر می شود . بیماری به دو صورت ایجاد می شود :

1)      یک طرفه ← در یک چشم

2)      دو طرفه ← در دو چشم

بطور طبیعی افراد دو کپی از ژن رتینو بلاستوما روی کروموزوم 13 دارند . 50% بیماران با نقص در کپی اول متولد می شوند که معمولا از والدین به ارث رسیده است . فقدان یا غیر فعال بودن دو آ لل نشان دهنده شکل ژرمینال است .  93% موارد ابتلا غیر ارثی و 7% بصورت ارثی است .

علائم بیماری : 1) شفافیت مردمک   2)انحراف چشم   3) ریزش اشک   4) خونریزیهای داخل چشم 

تشخیص : معاینه بالینی – سونوگرافی چشم – سیتی اسکن چشم و مغز – MRI

از نظر اسیب شناسی : سلولهای بدخیم نور و اپتلیال که از سلولهای شبکیه منشا گرفته اند . سلولهای بزرگ + هسته آبی + نکروز مرکزی

درمان : 1 ) شیمیو تراپی و شیمی در مانی    2 ) پرتو درمانی یا رادیو تراپی   3 ) لیزر  4 ) سرما  

پیشگیری : وجود ندارد .

 معرفی تومورمارکر و بیماری

رتینو بلاستوما یک نئو پلاسم نادر بافت شبکیه است که از جهش های رده زاینده و سوماتیک یا هر دو منشا می گیرد . در هر دو , آ لل ژن RB1 ایجاد می شود. پروتئین RB1 یک مهارکننده تومور است که نقش مهمی در تنظیم پیشرفت سلول در حال تقسیم در طول چرخه سلولی و خروج سلولهای کامل از چرخه سلولی را دارد . جهش های RB1 مرتبط با رتینو بلاستوما در طول منطقه کد کننده پروموتور ژن رخ می دهدکه سبب از دست رفتن عملکرد RB می شود . جهش های RB1 شامل ناهنجاری های سیتوژنیک کروموزوم 13 , جایگزینی های تک – بازی , درج شدگی های و حذف     کوچک  می باشد. رتینو بلاستوما معمولا بصورت یک بیماری اتوزومال غالب با نفوذ کامل رخ می دهد . در حدود 40% بیماران با یک نقص در یک آ لل متولد می شوند  که  از یکی از والدین به ارث رسیده است . نقص دومین آ لل با یک موتاسیون جداگانه در چشم ایجاد می شود . میانگین سنی رتینو بلاستوما 2 سالگی است . بعد از بروز در یک چشم امکان در گیر شدن چشم دیگر تا بزرگسالی وجود دارد . وقتی فقدان یا غیر فعال بودن هر دو آ لل نرمال مشخص  می شود که بیماری به شکل ژرمینال ایجاد می شود که فرم غیر ارثی آن است ,یعنی در فرم ارثی یک آ لل غیر فعال است . در حدود 93% موارد غیر ارثی و در حدود 7% ارثی است . تومورایجاد شده ممکن است بزرگ یا کوچک باشد یا همراه به خورندگی شدید شبکیه باشد . این بیماری به دو قسمت تقسیم می شود 

• یک طرفه ← که در یک چشم بروز می کند (70% )
• دو طرفه ← که در دو چشم بروز می کند (30% )

اگر رتینو بلاستوما درمان نگرد کشنده می شود . با درمان مناسب حدود 85% از بیماران بعد از تشخیص عاری از بیماری می شوند . در بیماران امکان جهش و بروز نوع ثانویه هم وجود دارد . شایعترین نئوپلاسم های ثانویه استئوسارکوما , سارکومای بافت نرم و ملانوما است . اگر والدی رتینو بلاستومای دو طرفه داشته باشد خطر داشتن فرزند مبتلا 45% است و اگر والد ابتلای یک طرفه داشته باشد خطر ابتلای فرزند 15 – 7 % است . در 90% موارد کودکان مبتلا اولین افراد مبتلای خانواده هستند .

علائم بیماری :

• شفافیت مردمک  , شایعترین علامت چشمی سفیدی رنگ چشم از ورای مردمک می باشد که به آن لوکوریا می گویند .
• انحراف چشم
• ریزش اشک
• خونریزی های داخلی چشمی

 تشخیص بیماری :

مهمترین روش تشخیص , معاینه بالینی و گرفتن شرح حال و استفاده از اوپتال موسکوپ می باشد . در مراحل بعدی سونوگرافی و سیتی اسکن چشم و مغز و در نهایت MRI بسیار مفید است .

باید با توجه به شجره نا مه فرد بررسی های لازم از خون , مایع نخاع و مغز استخوان صورت گیرد . از نظر شکل , سلولهای مبتلا بزرگ ودارای هسته آبی هستند که وسط آن نکروز دارد . رسوب کلیسم نیز وجود دارد که عصب بینایی را در گیر می کند.

درمان :

1. شیمیو تراپی و شیمی درمانی ( یکی از راههای درمان سرطان است  که در آن از داروهای مختلف برای مراقبت – درمان و یا کنترل سرطان استفاده می شود . داروهای شیمی درمانی داروهای سیت تو کسیک می باشند . سیتو به معنای سلول و توکسیک به معنی سمی و مسموم کننده می باشد که برای از بین بردن سلولهای بد خیم استفاده می شود . در حال حاضر بیش از 50 نوع داروی مختلف شیمی درمانی در دسترس می باشد . گاهی شیمی درمانی برای توقف رشد تومور بکار می رود و گاهی هم برای جمع و کوچک نمودن آن قبل از عمل جراحی استفاده می شود . انواع داروها : خوراکی – تزریقی – پمپ انفوزیون] به آهستگی به داخل رگ می رسد).
2.  پرتو درمانی  (با استفاده از دستگاه های مولد اشعه X و دستگاه های مولد ذرات شتابدار صورت می گیردکه در این روش میزان زیادی اشعه  را به ضایعات سرطانی می رسانند  که میزان اشعه هم به حجم هدف مورد نظر بستگی دارد .)
3. لیزر درمانی  ( ابتدا ماده ای بنام فتو سنسیتا یزر به بیمار تزریق می شود . این ماده 48 – 24 ساعت بعد از تزریق به صورت انتخابی در بافت سرطان تجمع می یابد . این ماده فقط نسبت به یک طول موج از اشعه لیزر حساسیت نشان می دهد . پش از تزریق ماده و تجمع آن در بافت سرطانی , اشعه لیزر با طول موج انتخابی , از طریق فیبر نوری به محل مورد نظر هدایت می شود که اثر چشمگیری در درمان بافت سرطانی دارد . )
4. سرما

رویا نظم آبادی- رشته علوم آزمایشگاهی- مهر 91

 معرفی تومور مارکر به صورت کلی:

PSA در حال حاضر یکی از امید بخش ترین تومور مارکر های موجود است.این آنتی ژن ، یکی از تومور مارکر های مختص عضو می باشد.سرطان پروستات ، رتبه اول را در میان سرطان های مردان دارد و هنگامی که زود تشخیص داده شود(محدود به عضو باشد) به طور بالقوه می توان آن ار با پروستاتکتومی رادیکال به طور قطعی درمان کرد.

PSA گلیکو پروتئینی است که با غلظت بالایی در مجرای پروستات وجود دارد. موانع بزرگی چون بافت غده ای پروستات و ساختمان عروقی بین مجرای پروستات و جریان خون قرار گرفته است. این سدهای محافظ به هنگام بیماری هایی مثل سرطان ، عفونت و هیپرتروفی خوش خیم باز میشوند.

PSA در تمامی مردان قابل سنجش است ، اما سطح آن در مبتلایان به سرطان پروستات افزایش چشمگیری پیدا می کند.

سطوح بالای PSA  در ارتباط با سرطان پروستات است. سطح آن در بیشتر از 80 درصد مردان مبنلا به سرطان پروستات بیش از 4ng/ml بوده است. هرچه سطح PSA بالاتر باشد ، حجم توده توموری نیز بزرگتر است. افزون بر آن ، سنجش PSA آزمون حساسی برای پایش پاسخ به درمان نیز می باشد.

ساختار شیمیایی:

PSA یک گلیکوپروتئین تک زنجیره ای مرکب از 237 اسید آمینه و چهار زنجیره جانبی کربوهیدرات در محل اسیدهای آمینه 45 (آسپاراژین)،69(سرین)،70(ترئونین)؛71(سرین) به زنجیره اصلی متصل است.نقطه ایزوالکتریک PSA به دلیل ایزوفرم های گوناگون آن از 6.8 تا 7.2 است.

ژن PSA (KLK3) بر روی کروموزوم 19q13.41 واقع شده است.شباهت این ژن به ژن کالیکرئین -1 ، 82% است. PSA  از نظر عملکرد ، یک پروتئاز سرینی از خانواده کالیکرین است و منحصراً توسط سلول های اپیتلیال انگورک ها و مجاری غده پروستات تولید می شود. PSA به داخل مجرای غده پروستات و مایع سمینال ترشح می گردد و به عنوان بخشی از فرآیند میعان لخته سمینال ، یک پروتئین مختص وزیکول سمینال را به چند پروتئین دارای وزن مولکولی کمتر می شکند. بنابراین ، PSA فعالیتی مشابه کیموتریپسین و تریپسین دارد.گزارش شده است که هضم خود به خودی PSA در سه محل احتمالی LYC185،ARG85،LYS148 انجام می شود. اضافه نمودن مهارکننده های پروتئاز می تواند در جلوگیری از هیدرولیز خود به خودی PSA در محلول مهم باشد.

نقش بیوشیمیایی در سلول های طبیعی یا تومور ها:

PSA در گردش خون ، هم به شکل آزاد و هم به صورت ترکیبی وجود دارد. قسمت اعظم PSA در ترکیب با مهار کننده پروتئاز a1 – آنتی کیموتریپسین (ACT) (MW=100000) یا در ترکیب با a2 – ماکروگلوبولین (AMG) وجود دارد.جزء کمتر آن ، PSA آزاد است(fPSA با وزن مولکولی 28430).اکثر روش های ایمونواسی ، PSAآزاد و PSA ترکیب شده با ACT (و نه PSA ترکیب شده با AMG) را اندازه گیری می کند.در مایع سمینال انسان ، PSA می تواند به 5 ایزوفرم تقسیم شده یاشد. PSA-A و PSA-B ، آنزیم های فعال و دست نخورده ای هستند که قادرند با ACT  ترکیب شوند. PSA-C ، PSA-D و PSA-E اَشکالی هستند که پیوند های دی سولفیدی آن شکسته شده است ؛ این ایزوفرم ها فعالیت آنزیمی ندارند.یا فعالیت آن های بسیار کم است.اَشکال غیر فعال f PSA از سه نوع مولکولی مجزا (bPSA ،p PSA و i PSA) تشکیل شده اند. bPSA  موجود در بافت عموماً در ناحيه انتقالي پروستات واقع شده است و بخشي ازfPSA‌ در سرم بيماران مبتلا به BPH است.pPSA در ناحيه محيطي پروستات واقع شده و بخشي از fPSA در سرم بيماران مبتلا به سرطان را تشكيل مي دهد.

ارزش تشخيصي و سرطان هاي مربوطه:

PSA براي غربالگري ،‌مرحله بندي ،‌و پايش درمان و عود سرطان پروستات استفاده مي شود.

تست PSA به خودي خود در غربالگري و تشخيص مراحل اوليه سرطان پروستات موثر نيست زيراPSA ، مختص بافت پروستات (و نه مختص سرطان پروستات )‌است.BPH يك مشكل شايع در مردان بالاي 50 سال است. مطالعات نشان داده اند كه مقدار PSA در بيماران مبتلا در BPH  ، مشابه مقدار آن در بيماران مبتلا به سرطان پروستات است ولي با اين حال از نظر آماري با مقدار آن در بيماران مبتلا به مراحل اولیه سرطان پرستات (به عبارت دقيق تر، در بيماراني كه سرطان، مربوط به پروستات آنها مي باشد) تفاوت دارد.متأسفانه همپوشاني مقاديرPSA بين اين دو گروه به حدي زياد است كه تعيين حد تشخيصي براي PSA (چه 4 و چه 10 ميكروگرم در ليتر)‌تقريباً‌ ناممكن است.استفاده از PSAسرم به همراه معاينه پروستات با انگشت و پس از آن سونوگرافي از راه ركتوم تشخيص دقيق تر و حساس تري نسبت به معاينه انگشت به تنهايي به دست مي دهد.

PSA با مرحله باليني سرطان پروستات ارتباط دارد؛ بالا بودن غلظت PSA ،‌و بالا بودن درصد افزايش PSA در بيماران ،‌با پيشرفته بودن مرحله بيماري رابطه دارد.با اين وجود نمي توان براي تعيين مرحله بيماري ،‌به تنهايي به تستPSA اكتفا كرد.

همچنين مشخص شده است كه PSA با مرحله پاتولوژيك گسترش تومور با متاستاز مطابقت مي كند.مراحل پيشرفته پاتولوژيك با بالا بودن غلظت PSA در سرم ارتباط دارند.غلظت PSA در بيماراني كه سرطان در آنها محدود به پروستات مي باشد، ‌به ندرت بيشتر از ug/L50 است ،‌كه اين مسئله نشان مي دهد كه غلظت ug/L50 يا بيش تر از آن، ‌به احتمال بيشتر حاكي از گسترش خارج كپسولي تومور است. از آنجا كه مقدار PSA در بين مراحل مختلف بيماري همپوشاني چشمگيري دارد، نمي توان از‌آن براي تعيين مرحله پاتولوژيك در يك فرد استفاده كرد. بنابراين نبايد از PSA به تنهايي براي روشن شدن اينكه سرطان پروستات محدود به عضو مي باشد ، استفاده كرد و اينكه بيمار احتمالاً كانديد پروستاتكتومي راديكال است يا نه. غلظت PSA ميتواند به عنوان يك راهنما در ارزيابي وجود متاستاز عمل كند و در اين مورد مفيد تر است. بيماراني كه غلظت PSA در آنها كمتر از ug/L20 باشد، ‌ندرتاً متاستاز هاي استخواني دارند. مطالعات نشان داده اند كه PSA مي تواند در بيماراني كه به تازگي تشخيص پروستات بر روي آنها گذاشته شده و درمان نشده اند و غلظت PSA سرم آنها پايين است(كمتر از ug/L10) و هيچگونه علامتي دال بر درگيري سيستم عضلاني ندارند،‌جايگزين اسکن راديونوكلئيد استخوان بشود.

روش هاي اندازه گيري:

براي اندازه گيري PSA ،‌هم سنجش هاي مرسوم و هم سنجش هاي فوق حساس وجود دارند.

سنجش هاي مرسوم

براي اندازه گيري PSA ،ايمونواسي هاي تجاري مورد استفاده قرار مي گيرند.مانند ايمونواسي الكتروكمي لومينه سنت،ايمیونوهيستوشيمي، يا راديو ايمیونواسي. اكثر آن هاي از برچسب هاي غير ايزوتوپي نظير آنزيم فلوئورسانس، يا لومينسانس شيميايي استفاده شده است.اكثر اين سنجش ها به صورت اتوماتيك در يك سيستم ايمونواسي انجام مي شوند.سنجش هاي متفاوت و يا سنجش هاي يكسان با معرف هاي گوناگون ممكن است نتايج متفاوتي ايجاد كنند. دليل يك چنين تفاوت هايي ، تغيير در كاليبراسيون سنجش ،‌گوناگوني در سري توليد ،‌زمان واكنش سنجش ،‌ ماتريكس هاي معرف، حساسيت سنجش و عدم دقت است.

سنجش های فوق حساس

محدوده های تشخیصی سنجش های فوق حساس PSA ، ug/L0.001-0.01 است که به طور چشمگیری کمتر از محدوده تشخیصی سنجش های مرسوم PSA است. کاربرد اصلی PSA فوق حساس ، تشخیص سرطان پروستات باقی مانده پس از پروستاتکتومی است.

روش های فوق حساس همچنین در اندازه گیری PSA در زنان مفید هستند زیرا غلظت طبیعی PSA در زنان کمتر یا مساوی ug/L0.01 است.افزایش PSA در زنان در طول بارداری و در سرطان پستان دیده می شود.

فاطمه محمودیان

خلاصه تحقیق

گیرنده های استروژن (ER) و گیرنده های پروژسترون (PR) اعضای خانواده­ی گیرنده های هورمونی استروئیدی هسته ای اند.این گیرنده ها در سرطان پستان به عنوان شاخص مهمی برای درمان هورمونی مورد استفاده قرار می گیرند.

گیرنده های استروژن  و  هستند دو نوع PR به نام های PR-Aو PR-B نیز وجود دارند.

اندازه گیری ER در بافت توموری پستان به عنوان شاخص پیش گویانه و در تعیین احتمال درمان هورمونی مفید است.

بیمارانی که از نظر گیرنده های استروژن و پروژسترون،مثبت هستند به درمان هورمونی پاسخ می دهند و آنهایی که گیرنده ندارند با استفاده از سایر روش های درمانی نظیر شیمی درمانی مداوا خواهد شد. داروهای مختلف برای انواع سرطان های مختلف وجود دارد.

داروهای Trastuzumab و Lapatinib درمان هایی با هدف HER2 هستند که ممکن است برای سرطان سینه با HER2 مثبت تجویز شود.

داروی آواستین،داروی مهار کننده عروقی خونی یکی دیگر از داروهای شیمی درمانی سرطان سینه می باشد.

عوامل ضد هورمونی تاموکسینن ، آناستروزول در درمان کمکی زنان یائسه با سرطان سینه در مرحله­ی اولیه که تومورهای آنها گیرنده استروژن را بیان می کند مؤثر خواهد بود

“معرفی تومور مارکر به صورت کلی“

گیرنده های استروژن و پروژسترون در سرطان پستان به عنوان شاخصی برای درمان هورمونی مورد استفاده قرار گرفته اند. بیمارانی که از نظر گیرنده های استروژن و پروژسترون، مثبت هستند به درمان هورمونی پاسخ می دهند. آنهایی که گیرنده ندارند، با استفاده از سایر روش های درمانی نظیر شیمی درمانی مداوا خواهند شد. گیرنده های هورمونی هم چنین به عنوان عوامل تعیین پیش آگهی در سرطان پستان عمل می کنند.

بیمارانی که از نظر گیرده های استروژن و پروژسترون، مثبت هستند، پیش آگهی بهتری دارند.

“ساختار شیمیایی و نقش بیوشیمیایی”

گیرنده های استروژن (ER) و گیرنده های پروژسترون (PR) اعضای خانواده گیرنده های هورمونی استروئیدی هسته ای هستند و در فعال شدن رونویسی با هدایت هورمون نقش دارند.ERها و PRها در یک کمپلکس پروتئینی بزرگ وجود دارند و با اتصال هورمون به این گیرنده ها به سمت هسته مهاجرت می کنند و به ONA متصل می شوند . رونویسی را فعال می سازند.

استروژن و پروژسترون، هرکدام حداقل دو گیرنده مجزا دارند. گیرنده های استروژن ER و ER  هستند که از روی ژن های جداگانه رونویسی می شوند. دو نوع PR به نام های RR-A و PR-B نیز وجود دارند و هردوی آنها از روی یک ژن رونویسی می گردند. PR-A فاقد 165 اسید آمینه اول PR-B است. ERها و PRها در بافت های نظیر رحم، غده هیپوفیز، هیپوتالاموس و پستان یافت می شوند و به نظر می رسد که در پیدایش و پیشرفت تومور نقش داشته باشند.

علاوه بر آن، وضعیت ERها و PRها با پیش آگهی و پاسخ به درمان مطابقت دارد، بنابراین، اندازه گیری غلظت ERها و PRها از نظر بالینی مفید است.

نتایجی که از موش های فاقد ER  و ER  به دست آمده نشان می دهد که این دو شکل ER ممکن استنقش های بیولوژیکی متفاوتی داشته باشند. در حقیقت، وقتی ER  و ER  به طور همزمان در نورون ها بیان می شوند، سیگنال داخل سلولی متفاوتی داشته و پاسخ های متابولیکی متفاوتی ایجاد می کنند.

مشخص شده ER  ممکن است در تمایز سلول های بدن نقش داشته باشد، در حالی که ER  ممکن است در انعطاف پذیری سنیاپس نقش داشته باشد، بنابراین هردو طی تکامل و بلوغ نورون نقش دارند.

ER  و ER  انروژن نقش متفاوتی را در رحم بازی می کنند. 17-بتااسترادیول بیان ژن گیرنده پروژسترون (PR) را تنظیم کرده و بافت رحم و پستان را برای پاسخ به پروژسترون آماده می کند.

ER  مسئول تنظیم کاهشی PR در اپی تلیال لومن است. بنابراین بیان تمایزی ER  و ER  در انواع سلول های خاص، نوع پاسخ به 17-بتااسترادیول را تعیین می کند.

 “ارزش تشخیصی و سرطان های مربوطه“

اندازه گیری ER در بافت توموری پستان به عنوان شاخص پیشگویانه و در تعیین احتمال درمان هورمونی مفید است. 60% بیماران مبتلا به کارسینوم پستان تومورهایی دارند که از نظر ER مثبت اند. احتمال پاسخ به درمان اندوکرین نظیرtamonifen، toremifeneو drolonifene در تومورهای ER مثبت 7 تا 8 برابر بیشتر است. علاوه بر آن بیانیه مورد اتفاق نظر مؤسسه ی ملی سرطان آمریکا پیشنهاد می کند که تمتم بیماران مبتلا به سرطان پستان که ER مثبت هستند باید صرف نظر از سن، وضعیت یائسگی، وضعیت گره های منفی یا اندازه تومور، تحت درمان هورمونی قرار گیرند. 95% از بیماران مبتلا به تومورهای ER منفی به درمان پاسخ نمی دهند. هرچقدر که محتوای ER تومور بیشتر باشد، میزان پاسخ به درمان اندوکرین بیشتر است. تقریباً  از زنان قبلا به کارسنیوم متاستاتیک پستان به دنبال انواع گوناگون درمان های اندوکرینبرای پایین آوردن غلظت استروژن آنها، بهبودی قابل مشاهده پیدا می کند. یک چنین درمان هایی عبارتند از برداشتن تخمدان ها، برداشتن هیپوفیز و برداشتن غده فوق کلیه (درمان تخریبی) و تجویز آندروژن ها و داروهای ضد استروژن (درمان افزودنی). به عنوان یک شاخص پیشگویانه، مثبت بودن ER حاکی از یک پیامد 5 ساله ی بهتر است با این وجود پس از 5 سال، تومورهای ه ی بهتر است با این وجود پس از 5 سال، تومورهای ER منفی پیش آگهی بهتری دارند.

سنجش PR یک روش کمکی مفید برای سنجش ERهاست.

از که آنجا که به نظر می رسد سنجش PR وابسته به عمل استروژن باشد، اندازه گیری فعالیت PR تأثیر می کند که تمام مراحل عمل استروژن به طور کامل انجام شده است. در حقیقت، بیماران مبتلا به سرطان پستان متاستاتیک* که تومورهای ER مثبت و PR مثبت دارند به میزان 75% به درمان اندوکرین پاسخ می دهند. درحالی که آنهایی که تومورهای ER مثبت و PR منفی دارند 40% به این درمان پاسخ می دهند. علاوه بر اینها تنها 25% از بیماران ER منفی/ PR مثبت به درمان اندوکرین پاسخ می دهند. در حالی که کمتر از 5% از بیماران ER منفی/ PR منفی به درمان پاسخ می دهند. درصد نمونه های مثبت در زمانی که یائسه هستند نسبت به آنهایی که قبل از یائسگی به سرور می برند، بیشتر است.

“روش های اندازه گیری”

متدولوژی آنالیتیک:

سنجش های immunocytochemical برای اندازه گیری گیرنده های هورمون استروئیدی استفاده می شوند. روش های کلاسیک کمّی بیوشیمیایی برای سنجش گیرنده های استروئیدی در نمونه های بافت توموری (سنجش تیتراسیون) ایمونواسی های آنزیمی، هر دو کنار گذاشته شده اند زیرا سنجش هایimmunocytochemical، ارزانتر آسانتر اند و زمان کمی نیاز دارند و برروی بافت کمی قابل اجرا هستند.

سنجش هایimmunocytochemical از آنتی بادی های مونوکلونال برای تشخیص پروتئین های گیرنده استروئیدی در برش های بافتی منجمد،بافت های خوابانده شده در پارافین،آسپیره های تهیه شده با سوزن نازک و افوزیون های بدخیم،استفاده می کنند،در این روش­ها آنتی بادی های مونوکلونال اولیه با برش نازک افوزیون بافت که بر روی لام میکروسکوپ قرار داده شده است برای مدت زمانی نگه داشته می شود.تعیین محل گیرنده برای مشاهده­ی آن متقابلاً با رنگ آمیزی غیر مستقیم ایمونو پراکسیداز انجام می شود.در نمونه هایی که حداقل 20% از سلول های بدخیم رنگ بگیرند،معمولاً از نظر داشتن گیرنده،مثبت به حساب می آیند.سنجش­های  munocytochemical تحت تأثیر استروژن ها،ضد استروژن ها یا پروتئین های متصل شونده به استروئید قرار نمی گیرند. علاوه بر آن روش های immunocytochemical این امکان را فراهم می آورند که محتوای گیرنده به طور ویژه ای در سلول های بدخیم مورد بررسی قرار گیرند.

روش های درمان (شیمی درمانی)

شیمی درمانی پیش از درمان جراحی در درمان سرطان پیشرفته­ی سینه مؤثر است.در این روش از داروهای شیمیایی به منظور از بین بردن سلول های سرطانی استفاده می شود.شیمی درمانی سیستمیک از طریق تزریق دارو در رگ های بیمار انجام می شود.

داروهای متفاوتی برای انواع سرطان های مختلف مفید می باشند.

داروهای Trastuzumab و Lapatinib درمان هایی با هدف HER2 هستند که ممکن است برای سرطان سینه با HER2 مثبت تجویز شود.

داروی آواستین،داروی مهار کننده عروق خونی (به نام ضد anagiogenic) یکی دیگر از داروهای شیمی درمانی سرطان سینهه می باشد.

عوامل ضد هرمونی تاموکسین،آناستروزول در درمان کمکی زنان یائسه با سرطان سینه در مرحله­ی اولیه که تومورهای سینه آنها گیرنده استروژن را بیان می کند مؤثر خواهد بود.

منابع:کتاب تیتر و دولین

الهام رضوانی و فاطمه افرایی

مقدمه: مولکول های چسبندگی سلول ، اتصالات بین سلولی مخصوصا در سلول های اپی تلیال را فراهم می کنند و به دو دسته ی اصلی تقسیم می شوند :

1. مولکولهای وابسته به کلسیم که شامل کدهرین ها و سلکتین ها است

 2. مولکول های غیروابسته به کلسیم که شامل اینتگرین ها و ابرخانواده ی ایمنوگلوبولین ها است سلکتین ها سلکتین ها پروتئین هائی غشائی هستند که همانند کدهرین ها فعالیت آن ها وابسته به کلسیم است.

 چون سلکتین ها دارای ناحیه ی قابل اتصال به قندها می باشند از دسته ی لکتین ها محسوب می شوند. سلکتین ها در عبور لکوسیت ها از مویرگ و ورود آن ها به بافت همبند نقش دارند. سلکتین های سطح سلولی به سه دسته تقسیم می شوند : 1. E.selectinدر سلول های اندوتلیال یافت می شود. 2. L.selectinدر لکوسیت ها دیده می شود. 3. P.selectinدر سطح پلاکت ها یافت می شود. در این تحقیق ساختار و عملکرد P.selectin مورد بررسی قرار گرفته است. P.selectin

 P.selectin پروتئینی است که در انسان ها توسط ژن SELP رمزگذاری می شود. P.selectin به عنوان یک مولکول چسبندگی سلول (CAM) روی سطوح سلول های فعال شده ی اندوتلیال که سطح داخلی رگ های خونی را می پوشانند و پلاکت های فعال شده عمل می کند. این پروتئین در سلول های اندوتلیال غیرفعال در گرانول هایی به نام اجسام weibel – palade و در پلاکت های غیرفعال در α-گرانول ها ذخیره می شود. CD62P ، پروتئین های غشایی گرانول 140 (Gmp_140) و گرانول های حاوی پروتئین غشای خارجی وابسته به فعال سازی پلاکت (PADGEM) اسامی دیگر P.selectin هستند. این پروتئین اولین بار در سال 1989 در سلول های اندوتلیال شناسایی شد. ژن و تنظیم آن P.selectin در انسان روی کروموزوم 4q21-q21واقع شده است که دامنه یا گنجایش آن (span) بیش از 50 kb می باشد و حاوی 17 اگزون است.P.selectin در نقش یک مولفه ی سازنده روی مگاکاریوست ( پیش ساز پلاکت ها ) و سلول های اندوتلیال بیان می شود. بیان P.selectin از دو مکانیسم مجزا تشکیل شده است. اول اینکه P.selectinتوسط مگاکاریوست ها و سلول های اندوتلیال سنتز می شود و در آنجا در غشای گرانول های ترشحی ذخیره می شود. وقتی مگاکاریوست ها و سلول های اندوتلیال در اثر فعالیت آگونیست ها ( هم کنش ها ) مثل ترومبین فعال می شوند P.selectin به سرعت از گرانول ها به غشای پلاسمایی منتقل می شود. مکانیسم دوم به این صورت است که افزایش سطح mRNA و پروتئین P.selectin توسط واسطه های التهابی مثل فاکتور نکروز تومور factor-a (TNF-a)، LPS، اینترکولین 4 (IL-4)القا می شود و حال آنکه TNF-a یا LPSدر سلول های اندوتلیال انسان برخلاف موش ربطی به افزایش P.selectin ندارد.

افزایش سنتز P.selectin ممکن است نقش مهمی درrتحویل پروتئین به سطح سلول داشته باشد. ساختار P.selectin در سلول های اندوتلیال و پلاکت ها یافت می شود که در آن سلول ها به ترتیب در اجسام weibel _ palade و α-گرانولهاذخیره می شود. P.selectinدر سلول های اندوتلیال در پاسخ به سیتوکین های التهابی مثل IL-4 و IL-13 به غشای پلاسمایی منتقل می شود. منطقه ی خارج سلولی P.selectin مثل سایر انواع سلکتین ها از سه دامنه ی متفاوت تشکیل شده است. دامنه ی شبه لکتین نوع C در انتهای N یک دامنه ی شبه EGF و دامنه ی شبه پروتئین متصل شونده به کمپلمان ( همانند پروتئین های تنظیمی کمپلمان :CRP ) که توالی های مورد توافق کوتاهی ( تقریبا 60 آمینو اسید ) دارد. تعداد توالی های CRP ویژگی اصلی است که نوع سلکتین در منطقه ی خارج سلولی را متمایز می کند. در انسان P.selectinنه توالی دارد در حالی که E.selectinششوL.selectinتنهادوتوالیدارد. P.selectinبا منطقه ی تراغشایی ( trancemembrane) که یک منطقه ی دنباله ای سیتوپلاسمی کوتاه به دنبال آن قرار می گیرد ثابت می شود ( لنگر می اندازد ). لیگاند لیگاند اصلی P.selectin لیگاند گلیکوپروتئین-1 ( PSGL-1 )است که تقریبا روی تمام لکوسیت ها بیان می شود هرچند P.selectin به هپاران سولفات و Fucoidan نیز متصل می شود. PSGL-1 روی سلول های مختلف خون مثل نوتروفیل ها ، ائوزینوفیل ها ، لنفوسیت ها و مونوسیت ها واقع شده است که موجب به هم وصل شدن و چسبندگی این سلول ها می شود. البتهPSGL-1 مختص به P.selectin نیست چون می تواند به عنوان لیگاند برای انواع دیگر سلکتین ها نیز عمل کند. عملکرد P.selectinیک نقش بنیادی در بسیج اولیه ی لکوسیت ها و گلبول های سفید خون به طرف محل زخم و آسیب در جریان التهاب ایفا می کند.

وقتی سلول های اندوتلیال در جریان التهاب توسط مولکول هایی مثل هیستامین یا ترومبین فعال می شوند P.selectin از جایگاه درون سلولی به طرف سطح سلول اندوتلیال حرکت می کند. ترومبین یک آغازگر و راه انداز است که می تواند آزاد شدن P.selectin از سلول اندوتلیال را تحریک کند. مطالعات اخیر یک مسیر اضافی مستقل از Ca2+برای دخالت در آزادسازی P.selectin پیشنهاد می کند. لیگاندهای P.selectin روی ائوزینوفیل ها و نوتروفیل ها ساختارهای سیالیلاته شده ی حساس به پروتئاز و مقاوم به اندو- بتا – گالاکتوسیداز هستند که با لیگاندهایی که برای E.selectin گزارش شده اند تفاوت آشکار دارند و نشان می دهند که نقش های E.selectin و P.selectin در جریان بسیج لکوسیت ها در طی پاسخ التهابی متفاوت است. P.selectin در بسیج شدن و تجمع پلاکت ها در سطح رگ های آسیب دیده نیز بسیار مهم است.

در پلاکت های خاموش (quiescent platelet) ، P.selectin روی دیواره ی داخلی α-گرانولها واقع شده است. فعال سازی پلاکت ( از طریق آگونیست هایی مثل ترومبین ، کلاژن نوع IIو ADP) به تلنگر غشا ( membrane flipping )منجر می شود که در این کت حالت پلاکت ها ، α-گرانول و گرانول های متراکم آزاد می کنند و دیواره های داخلی گرانول ها با بیرون سلول مواجه می شوند. سپس P.selectin از طریق اتصال پلاکت – فیبرین و پلاکت – پلاکت تجمع پلاکت ها را موجب می شود. P.selectin از طریق پروتئین های ثابت سازی یا لنگراندازی که هنوز به خوبی توصیف نشده اند به اکتین اسکلت سلولی متصل می شود. نقش P.selectin در سرطان P.selectin همانند E.selectin یک نقش عملی در متاستاز تومور دارد. P.selectin هم روی سطح سلول های اندوتلیال تحریک شده و هم روی پلاکت های فعال شده بیان می شود و به سلول های سرطانی کمک می کند برای متاستاز به داخل جریان خون حمله کنند و به ترتیب با فاکتورهای رشد چندگانه در محل مجهز می شود.

علاوه بر این معلوم شده است که پلاکت ها با تشکیل کمپلکس E با لکوسیت ها و سلول های تومور در سیستم عروقی ما که به نظر می رسد در توقف میکرو آمبولی های در اندام های دوردست تاثیر دارند ، متاستاز تومور را تسهیل می کنند. آزمایشات در محیط زنده بر روی موش ها نشان دادند که کاهش پلاکت های در گردش می تواند متاستاز سرطان را کا هش دهد. الیگوساکارید Lewis x سیالیلاته شده ( sLe(x) ) که روی سطح سلول های تومور بیان می شود و P.selectin و E.selectin می توانند آن را تشخیص دهند یک نقش کلیدی در متاستاز تومور ایفا می کند. البته در دودمان سلول سرطان سینه 4T1 فعالیت E.selectinوابسته به sLe (x) است در حالی که فعالیت P.selectin مستقل از sLe (x) است. این امر نشان می دهد که اتصال P.selectin مستقل از Ca2+ است و وابسته به سولفاسیون (sulfation) است.

یکی از لیگاندهای سولفات دار کندروئتین سولفات یک نوع گلیکوزآمینوگلیکان(GAG)است. فعالیت آن در متاستاز تومور با افزودن هپارین که در متوقف کردن متاستاز تومور نقش دارد بررسی و مطالعه شده است. علاوه بر GAGها موسین نیز در متاستاز تومور با واسطه ی P.selectin اهمیت دارد. حذف انتخابی موسین در محیط زنده (vivo) و محیط vitro به کاهش بر هم کنش بین P.selectin و پلاکت ها منجر می شود. مدت هاست که معلوم شده است هپارین فعالیت ضد هپاراناز نشان می دهد ، یعنی یک اندوگلیکوزیداز را از تجزیه ی هپارین سولفات باز می دارد و به طور موثری مانعP.selectin می شود. با وجود تاثیر چشمگیر هپارین روی پیشرفت تومور که در تعداد ی آزمایش بالینی مشخص شده است ، استفاده از هپارین به عنوان عامل ضد سرطان به دلیل این خطر که ممکن است عوارض خونی نامطلوبی را القا کند ، محدود شده است.با توجه به این دلایل ، امروزه ساخت ترکیبات جدیدی که P.selectin را هدف قرار می دهند برای درمان سرطان در حال بررسی است. از میان آن ها فعالیت بازدارندگی دایمرهای نیمه سنتتیک با اتصال C-C تری مانوز سولفاته ( STMCs) برای P.selectin با کم شدن متاستاز تومور در مدل های زنده ی حیوانی به اثبات رسیده است ، که حاکی از این است که برای متوقف شدن انتشار و پخش تومور باید از بر هم کنش بین سلول تومور و سلول اندوتلیال جلوگیری شود.