نگین شریفی، دانشجوی رشته ی پزشکی
واحد Svedberg یک واحد غیر SI برای ته نشین شدن می باشد. سرعت ته نشین شدن برای یک ذره با سایز و شکل معین مشخص می کند که آن ذره با چه سرعتی ته نشین می شوند. سابقا سرعتی که در ان مولکولی در اثر نیروی سانتریفیوژ در ته لوله آزمایش رسوب می کرد ، به عنوان سرعت ته نشین شدن در نظرگرفته می شد. Svedberg از نظر فنی معیاری برای اندازه گیری زمان است و مقدار عددی معادل 10−13 ثانیه تعریف شده است.
واحد Svedberg میزان سایز ذره را بر اساس سرعت حرکت آن در لوله آزمایشگاه و تحت نیروی بالای گرانش بدست می دهد. این واحد نباید با واحد Sievert در سیستم SI و یا واحد Sverdrup در سیستم غیر SI اشتباه گرفته شود.
نامگذاری
به خاطر فعالیتهای او بر روی کلوئیدها و ابداع روش التراسانتریفیوژ می باشد. 50S بخش بزرگتر تشکیل دهنده ریبوزوم نامگذاری این واحد به افتخار SwedishchemistTheodor Svedberg ، برنده جایزه نوبل شیمی در سال 1926 و 70S در پروکاریوتهاست. این بخش محل مهارکننده در مقابل آنتی بیوتیکهایی مانند ماکرولیدها و کلرامفنیکل و کلیندامایسین و پلوروموتیلین هاست. این بخش شامل 5S RNAریبوزومی و23S RNA ریبوزومی است.
فاکتورهای تاثیرگذار
ضریب Svedberg یک واحد غیرخطی است. جرم، چگالی و شکل یک ذره تعیین کننده واحد S می باشد. این واحد به نیروهای بازدارنده حرکت ذره بستگی دارد که آن هم متاثر از میانگین ناحیه برش عرضی ذره می باشد. ضریب ته نشین شدن نسبت سرعت یک جسم در حال سانتریفیوژ به شتاب آن جسم در واحدهای قابل قیاس می باشد. ذره A با ضریب ته نشینی 26 S (26×10−13 s) با سرعت 26 میکرومتر بر ثانیه تحت تاثیر شتابی معادل یک میلیون جاذبه است. شتاب سانتریفیوژی تحت عنوان rω2 عنوان میشود; جایی که معادل فاصله شعاعی از محور چرخش و ω سرعت زاویه ای در زاویه مرکزی قوس دایره بر ثانیه می باشد.
ذرات سنگین تر تمایل بیشتری برای ته نشین شدن سریع تر دارند در نتیجه ارزش Svedberg بالاتری دارند.توجه داشته باشید که واحد Svedberg واحدهای افزاینده مستقیم نیستند تا وقتی که سرعت ته نشین شدن را مشخص می کنند و نه وزن را.
کاربرد
به طور کلی، همه ضرایب ته نشین شدن در واحدهای Svedberg ظاهر می شود.
Svedberg سابقا مهم ترین معیار برای تمایز بین ریبوزوم ها بود. ریبوزوم ها از دو کمپلکس سابیونیت تشکیل شده اند، هر کدام از آنها شامل rRNA و ساختارهای پروتیینی می باشند.در پروکاریوتها (باکتری)، سابیونیتها به خاطر سایزشان در واحدهای Svedberg ، 30S و 50S نامیده شده اند. این سابیونیتها از سه فرم مختلف rRNA شامل 16S, 23S و 5S تشکیل شده اند.
برای ریبوزومهای باکتریایی ، التراسانتریفیوژ ریبوزومهای70S خالصی را بدست می دهد که به خوبی سابیونیتهای ریبوزومی تفکیک شده ، سابیونیت بزرگتر(50S) و سابیونیت کوچکتر(30S) می باشند. درون سلولها به صورت طبیعی ریبوزومها به صورت مخلوطی از سابیونیتهای متصل و جدا می باشند. بزرگترین ذرات ( ریبوزومهای کامل) نزدیک ته لوله آزمایش رسوب میکنن درحالیکه ذرات کوچکتر ( سابیونیتهای جدای 50S و (30S در قسمتهای بالایی حضور دارند.
