تحقیق خانم الهام مه آبادی …
چکیده
هيپوفيز يكي از مهمترين غدد بدن به شمار ميرود كه تعدادي هورمون ترشح ميكند.هورمون های هیپوفیز قدامی و جفتی را می توان براساس نحوه سنتز و نوع پیامبر دوم به سه گروه تقسیم کرد:
- گروه هورمون رشد که شامل پرولاکتین و سوماتوماموتروپین جفتی نیز می باشد.
- گروه گلیکوپروتئین ها مانند هورمون محرک فولیکولی(FSH) و هورمون محرک جسم زرد(LH) و هورمون محرک تیروئید(TSH) و هورمون گنادوتروپین جفتی(HCG)
- گروه هورمون هایی که از خانواده پپتید معروف به پروپیوملانوکورتین(POMC) می باشند, شامل ACTH,LPH,MSH
هورمون رشد:غلظت هورمون رشد در بافت هیپوفیزی15 -5 میلیگرم بر گرم یعنی بیشتر از غلظت سایر هورمونهای هیپوفیزی است. وزن مولکولی این هورمون 22 هزار دالتون است و دارای 191 اسیدآمینه است. این هورمون
به وسيله خود پلاسما منتقل مي گردد. هورمون رشد به گیرنده غشای سلول های هدف متصل می شود،پیام آور ثانویه هورمون رشد مشخص نمی باشد.هورمون رشد سرعت انتقال اسیدهای آمینه به داخل سلولهای عضلانی را زیاد میکند و مستقیما نیز دارای اثر فعال کننده سنتز پروتئینهاست. در متابولیسم کربوهیدراتها ، هورمون رشد اثری مخالف انسولین دارد.کمبود ترشح هورمون رشد بویژه در دوران کودکی ، حائز اهمیت زیادی است زیرا سبب متوقف شدن رشد طبیعی کودک و کوتاه قدی (Dwarfism) میگرددافزایش ترشح هورمون رشد اگر در سنین کودکی رخ دهد یعنی در زمانی که هنوز انتهای اپیفیزی استخوانهای طویل بسته نشدهاند. در این صورت استخوانهای طویل ، رشدی بیشتر از حالت طبیعی داشته و بیماری بلند قدی و یا غول پیکری یا (Gigantism) بروز میکند.
پرولاکتین :پروتئینی است با وزن ملکولی 23000 نقش اصلی آن تولید و ترشح شیر در غدد شیر ساز پستانها است، ولی در سلول های کبد ، کلیه ، غدد تناسلی و برخی نواحی دیگر بدن نیز گیرنده های پرولاکتینی شناسایی شده اند.
تومور سلول های سازنده پرولاکتین باعث مختل شدن عادت ماهیانه و ترشح شیر از پستان ها می گردند.ترشح خیلی زیاد هورمون در مرد سبب بزرگ شدن پستان ها و ضعف توان جنسی می گردد.
سوماتوماموتروپین جفتی:این هورمون دارای اثرات فیزیولوژی مشخصی در انسان نیست،گرچه در آزمایش با حیوانات،دارای اثرات شیرسازی،تحریک جسم زرد و اثرات متابولیسمی شبیه هورمون رشد می باشد..
LH وFSH : شامل دیمرهای گلیکوپروتئینی α و β بترتیب با وزن ملکولی 34000 و 25520 می باشند. سنجش LH وFSH به تشخیص یائسگی،نازایی و اختلال گنادها کمک می کنند.هورمون LH پس از پیوند با گیرنده خود،در سلول های جسم زرد تولید پروژسترون و در سلول های لیدیگ بیضه ها تولید تستوسترون را تحریک می نماید .FSH در زنان باعث رشد فولیکول دوگراف و تولید استروژن می شود و در مردان تحریک کننده تکامل اسپرم هاست.
هورمون HCG:این هورمون در سلول های سن سیتیوتروفوبلاست جفت ساخته می شود و در خون و ادرار با فاصله کوتاهی پس از لانه گزینی تخم بالا می رود.
TSH : یک گلیکوپروتئین با وزن ملکولیKD 28 است که شامل دو زیرواحد α و β است.این هورمون در پلاسما حل شده ونیازی به پروتئین های ناقل ندارد و به گیرنده غشای سلول های هدف متصل می شود،پیام آور ثانویه هورمون TSH،cAMP است.TSH تحریک کننده سنتز و ترشح هورمون های تیروئیدی است و اعمال زیر را انجام می دهد:
- برداشت ید توسط غده تیروئید
- ادخال ید در ریشه های تیروزین تیروگلوبین
- تجزیه تیروگلوبین و ایجاد T و T
- ترشح T و T
TSH در هیپوتیروئیدی اولیه،تیروئیدیت و آژنزی تیروئید افزایش می یابد ودر هیپوتیروئیدی ثانویه و بیماری های هیپوفیز کاهش می یابد.
β-LPH:این پپتید از 99 اسیدآمینه انتهای کربوکیسیل POMC تشکیل شده است.این هورمون موجب لیپولیز و تحرک اسیدهای چرب می شود.اثرات فیزیولوژیک آن بسیار ناچیز است ولی در کنترل خصوصیات رفتاری،تنظیم حرارت بدن و فشار خون و انقباض عضلات اندام های تناسلی نقش دارد.
α-MSH:از 13 اسیدآمینه N ترمینال ACTH ساخته شده و در ایجاد پیگمانتاسیون،رشد و فعالیت سلول های سروتولی بیضه و رفتارهای جنسی موثر است.MSH از طریق توزیع دانه های داخل سلولی ملانین، ملانوژنز را در بعضی گونه ها تحریک می کند و موجب تیره شدن پوست می شود.افراد مبتلا به آدیسون،بعلت افزایش فعالیت MSH پلاسما دچار هیپرپیگمانتاسیون هستند.
ACTH : یک پلی پپتید تک زنجیره ای متشکل از 39 اسید آمینه است که رشد و فعالیت قشر آدرنال راتنظیم میکند .این هورمون در پلاسما حل شده ونیازی به پروتئین های ناقل ندارد.پیام آور ثانویه هورمون ACTH ،cAMP است.این هورمون سنتز و آزاد شدن استروئیدهای آدرنال را از طریق تشدید تبدیل کلسترول به پروگننولون افزایش می دهد. ترشح زیاد ACTH از منشا هیپوفیزی یا از منشا سلول های سرطانی خارج از هیپوفیز موجب بروز سندرم کوشینگ می گردد وکاهش ترشح آن در اثر عفونت،تومور و انفارکتوس هیپوفیز ایجاد می شود.